Przedstawiciele projektu Energia Dla Wsi mieli przyjemność wziąć udział w jednym ze szkoleń z cyklu warsztatów organizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa dot. funkcjonowania mikrobiogazowni rolniczych.
Czym są mikrobiogazownie rolnicze? - wprowadzenie do tematu
Pierwszy wykład wprowadzający do tematyki mikrobiogazowni rolniczych przedstawił Pan Adam Orzech. Prezentację rozpoczął od wskazania dokładnej definicji biogazu rolniczego oraz mikrobiogazowni, które zawarte są w art. 2 i art. 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz podania rodzaju działalności mikrobiogazowni rolniczej, która w przypadku osoby fizycznej i gospodarstwa rolnego jest działalnością wytwórczą w rolnictwie.
W przybliżonych przez prelegenta szacunkach mikrobiogazownia (max do 50 kWe / 100 kWth) wytwarza:
- około 360 MWh/ rok energii elektrycznej;
- około 400 MWh/ rok energii cieplnej;
- około 7 do 15 tys. m3/ rok pofermentu (m.in. nawozu naturalnego);
W dalszej części wykładu przedstawiony był podział mikrobiogazowni ze względu na rodzaj wykorzystanego substratu, który decyduje o typie fermentacji przeprowadzanej w biogazowni i w konsekwencji - budowie instalacji.
- fermentacja mokra - gnojownica bydła i trzody, płynne odpadki przetwórstwa owocowo - warzywnego;
- fermentacja sucha perkolacyjna - obornik bydła, trzody i drobiu, stałe odpadki przetwórstwa owocowo - warzywnego, odpady zielone;
Każdy z typów został opisany pod względem budowy instalacji biogazowej, minimalnej ilości substratu koniecznego do zasilenia biogazowni o konkretnej mocy oraz wydajności poszczególnych substratów. Pan Adama opowiedział również jakie czynniki wpływają na wydajność substratu.
Kwestie prawne mikrobiogazowni rolniczej
Drugi wykład poświęcony został na przedstawienie uczestnikom kwestii prawnych i wszystkich etapów powstawanie mikrobiogazowni rolniczej. Adwokat Adam Gierada rozpoczął prezentację od przedstawienia procedur planistycznych. W tym zakresie zwykle nie jest wymagane wydanie decyzji o warunkach zabudowy, wyjątek stanowi jedynie teren, który objęty został miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W tym wypadku postawienie biogazowni musi być z nim zgodne.
W kwestiach środowiskowych Pan Gierada zapewnia, że biogazownie rolnicze do 500 kWe są zwolnione z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej, gdyż "nie stanowią przedsięwzięć zawsze ani potencjalnie znacząco oddziałujących na środowisko".
Adwokat przedstawił również potrzebne do spełnienia procedury budowlane. Dowiadujemy się m.in. że wymagane jest zgłoszenie robót budowlanych, wykonanie projektu zagospodarowania terenu oraz zachowanie min. 20 m od budynków (w tym inwentarskich).
Z przedstawionych etapów inwestycji dowiadujemy się że proces od sprawdzenia wydajności substratu, przygotowania i złożenia odpowiednich dokumentacji do uruchomienia biogazowni trwa średnio od 7 do 13 miesięcy.
Jakie są koszty inwestycji i okres zwrotu? Dofinansowania do biogazowni rolniczych.
Przedostatnia część teoretyczna, przedstawiona przez mgr. inż. Kamila Kozłowskiego i adw. Adama Gierada zawierała przedstawienie kosztów i okresu zwrotu inwestycji w mikrobiogazownię rolniczą, warunki uzyskania wsparcia w ramach FIT oraz wszelkie aktualnie dostępne możliwości uzyskania dofinansowania i pożyczki.
Szacowany prosty czas zwrotu inwestycji wg prelegentów wynosi około 5 lat.
Z możliwych finansowań publicznych przedstawiony został m.in. program Energia Dla Wsi 2023, który zakłada możliwość otrzymania dotacji do 65% kosztów kwalifikowanych lub pożyczki (do 15 lat) do 100% kosztów kwalifikowanych. Prelegenci wskazali, że dotację i pożyczkę można ze sobą łączyć - ok. 65% dotacja + około 35% pożyczka.
Czym jest poferment i jakie ma zastosowanie?
Ostatni wykład poświęcony był w pełni pofermentowi, czyli produktowi ubocznemu pozostałemu z produkcji biogazu rolniczego. Pan mgr. inż. Kamil Kozłowski wskazał m.in. że przefermentowana gnojownica ma wyższą wydajność nawozową niż gnojownica substratowa, a także opisał status prawny pofermentu, do którego m.in. można uzyskać certyfikację jako produktu nawozowego. Przedstawione zostały również korzyści dla środowiska wynikające z prowadzenia biogazowni, którymi są:
- redukcja emisji do atmosfery metanu, który ma 21 razy większy współczynnik globalnego ocieplenia niż CO2;
- wykorzystanie metanu do produkcji energii;
- zmniejszenie emisji odorów z gospodarstwa;
Mikrobiogazownia rolnicza w praktyce
Po części teoretycznej i odpowiedzeniu na wszystkie pytania uczestników, przyszedł czas na obejrzenie jak w praktyce wygląda taka biogazownia, dlatego organizatorzy zabrali nas do gospodarstwa rolnego, w którym postawiona została mikrobiogazownia rolniczej o typie fermentacji mokrej i łącznej mocy zainstalowanej 44 kW. Zachęcamy do obejrzenia poniższych zdjęć z odwiedzonej mikrobiogazowni.
fot. energiadlawsi.pl - fermentator
fot. energiadlawsi.pl - kontener techniczny
fot. energiadlawsi.pl - wnętrze kontenera technicznego (po prawej stronie znajdują się dwa siniki po 22 kW)
fot. energiadlawsi.pl - składowisko pofermentu