Webinarium pt. „Spółdzielnia energetyczna – odpowiedź na rosnące koszty energii w gospodarstwach rolnych i aktywizację współpracy między rolnikami” zostało przeprowadzone w ramach projektu Energia Dla Wsi. Webinarium odbyło się 20 lipca 2023 r. Tematyka spółdzielni energetycznych jest zauważalnie interesująca - podczas webinarium na żywo oglądało nas 160 osób. Materiał został udostępniony na platformie YouTube i już po tygodniu zyskał 18 tys. wyświetleń. Pełen webinar znajduje się na kanale Energia Dla Wsi poniżej:
Spółdzielnia energetyczna jest najbardziej optymalną i efektywną pod względem finansowym oraz energetycznym formą funkcjonowania na lokalnym rynku energii – tak dr Grzegorz Maśloch (SGH) podsumował webinarium poświęcone spółdzielczości energetycznej.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z webinarem, na którym zostało poruszonych wiele aspektów dotyczących spółdzielni energetycznych, między innymi:
- szanse i korzyści dla obszarów wiejskich,
- aspekty prawne i organizacyjne przy zakładaniu spółdzielni energetycznych,
- zasady rozliczeń,
- projekt nowelizacji przepisów,
- finansowanie,
- bilansowanie i rozliczanie.
Warto z uważnością obejrzeć przygotowany przez ekspertów Energii Dla Wsi materiał. Poniżej znajdują się streszczenia wybranych zagadnień webinarium.
Renesans spółdzielczości
Wydarzenie odbyło się w związku z rosnącym zainteresowaniem spółdzielniami rolniczymi. Dotychczas w Polsce zarejestrowano 14 tego typu podmiotów, z czego 12 od początku 2023 r. (stan na lipiec 2023 r.). Wzrost liczby spółdzielni energetycznych wynika przede wszystkim z faktu dopracowania regulacji prawnej dotyczącej rozliczeń energii elektrycznej spółdzielni oraz ogłoszenia programów, w ramach których można starać się o dofinansowanie na instalacje OZE dla spółdzielni.
Dlaczego spółdzielnie?
Spółdzielnia, w przeciwieństwie do projektów zarobkowych, zorientowanych na maksymalizowanie zysku największych inwestorów, działa w interesie wszystkich członków, zapewniając im partycypację w osiąganej nadwyżce finansowej.
Co więcej, spółdzielczość energetyczna łączy w sobie cele środowiskowe (korzystanie z „zielonej energii”) zrównoważony rozwój (jest nastawiona na autokonsumpcję wyprodukowanej energii) oraz pozwala zintegrować społeczności wiejskie otwierając wiele innych możliwości współpracy – m.in. w ramach runku zbytu, magazynowania oraz przetwórstwa. To dzięki zrzeszeniu lokalnych producentów w ramach spółdzielni rolnicy z państw Europy Zachodniej skutecznie walczą z dyktatem niskich cen w skupach produktów rolnych.
Aspekty prawne
Spółdzielnia funkcjonuje w modelu prosumenckim. Prowadzi ona działalność polegającą na wytwarzaniu energii (energii elektrycznej, ciepła oraz biogazu) ze źródeł OZE wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków.
Tak określony przedmiot działalności oznacza, że wytworzona energia, trafiająca do sieci elektroenergetycznej może być przeznaczona wyłącznie na rzecz spółdzielców. Rozliczenia mogą przyjąć formę bezkosztową, ale spółdzielnia może także prowadzić obrót energią w ramach spółdzielni, oferując energię elektryczną po cenach niższych niż rynkowe.
System wsparcia
Spółdzielnia, która przeszła przez proces rejestracyjny – posiada osobowość prawną oraz została wpisana do wykazu spółdzielni energetycznych – jest objęta systemem wsparcia polegającym na rozliczaniu energii wyprodukowanej w ramach spółdzielni oraz zużytej przez spółdzielców. Opiera się on na rozliczaniu ilościowym energii (kilowatogodzina za kilowatogodzinę), która w każdej godzinie jest wprowadzana do sieci elektroenergetycznej oraz z niej pobierana. Wymiana energii odbywa się „wirtualnie”, za pomocą liczników zdalnego odczytu, które rejestrują odrębnie ww. wartości energii.
Wkrótce ułatwienia
Korzystne otoczenie instytucjonalno-prawne dla spółdzielni energetycznych wynika również z przyjętej przez Sejm na początku lipca nowelizacji ustawy o OZE. Precyzuje ona przepisy regulujące funkcjonowanie spółdzielni, niejako wymuszając ze strony spółek energetycznych lepszą współpracę ze spółdzielcami, zauważył Tomasz Marzec (UAM).
Co więcej, spółdzielnie, które zarejestrują się w wykazie prowadzonym przez KOWR do końca 2025 r. będą musiały spełnić obniżony wymóg pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną z instalacji OZE w skali roku wyłącznie w 40% (przed nowelizacją próg ten wynosił 70%). W przypadku, gdy instalacja OZE, o której przyłączenie ubiega się spółdzielnia lub jej członek umożliwia pokrycie w ciągu każdej godziny nie mniej niż 50% łącznych dostaw energii elektrycznej do odbiorców końcowych zrzeszonych w spółdzielni energetycznej, operator systemu dystrybucyjnego nie może odmówić przyłączenia takiej instalacji.
Warsztaty w ODR
Na zakończenie Rafał Czaja – Prezes Stowarzyszenia na rzecz efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego zaprosił Widzów do uczestnictwa w stacjonarnych warsztatach poświęconych zakładaniu spółdzielni energetycznych, które odbędą się na przełomie września i października 2023 r. w ośrodkach doradztwa rolniczego – szczegółowe terminy oraz lokalizacje zostaną zamieszczone na naszej stronie energiadlawsi.pl
Pełne podsumowanie webinarium przygotowane przez dr Tomasza Marca będzie również ukazane w nadchodzącym Miesięczniku Przedsiębiorca Rolny.
