Wsparcie dla biometanowni, biogazowni i OZE – kluczowe programy i perspektywy

Transformacja energetyczna w Polsce nabiera tempa. Biogaz, biometan oraz inne odnawialne źródła energii coraz częściej postrzegane są jako strategiczne elementy bezpieczeństwa energetycznego i dekarbonizacji gospodarki. W latach 2025–2027 przedsiębiorcy i rolnicy będą mieli dostęp do szerokiego wachlarza mechanizmów finansowania – od dotacji, przez pożyczki preferencyjne, aż po instrumenty rynkowe.

Źródła finansowania inwestycji OZE

Wsparcie dla inwestorów pochodzi z różnych instytucji krajowych i unijnych. Kluczowe programy oferują NFOŚiGW i WFOŚiGW, a także Fundusz Modernizacyjny, Krajowy Plan Odbudowy oraz środki europejskie, m.in. z programu FEnIKS czy regionalnych programów operacyjnych. Dofinansowania obejmują szeroki zakres inwestycji – od biogazowni i biometanowni, przez instalacje kogeneracyjne, po fotowoltaikę, energetykę wiatrową, wodną i magazyny energii.

 

Przygotowanie do pozyskania dofinansowania

 

Etap formalno-administracyjny

 

1. Opracowanie koncepcji inwestycji / planu zagospodarowania terenu (PZT), przeprowadzenie dialogu technicznego.

2. Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

3. Zapewnienie zgodności inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (MPZP) lub uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy bądź decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

4. Uzyskanie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, ciepłowniczej lub gazowej.

5. Przygotowanie dokumentacji projektowej (projekt budowlany) lub programu funkcjonalno-użytkowego (PFU).

6. Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę.

 

Przygotowanie dokumentacji i analiz

 

• Opracowanie oferty wykonawcy / kosztorysu inwestorskiego.

• Identyfikacja źródeł finansowania, w tym zapewnienie wkładu własnego i bilansowanie finansowe projektu.

• Analiza rynku, w tym dostępność substratów i zasobów.

• Organizacyjne i techniczne przygotowanie do złożenia wniosku o dofinansowanie (kompletacja dokumentów i załączników).

 

Opracowanie dokumentów aplikacyjnych

 

1. Wniosek o dofinansowanie.

2. Studium wykonalności.

3. Analizy finansowe.

4. Sprawozdania finansowe.

5. Komplet wymaganych załączników.

 

Proces aplikacyjny

 

• Złożenie kompletnego wniosku o dofinansowanie.

• Uzupełnianie brakującej dokumentacji (np. przygotowanie projektu budowlanego, uzyskanie pozwolenia na budowę).

• Gotowość do uzupełniania i aktualizacji dokumentacji aplikacyjnej zgodnie z wymaganiami instytucji finansującej.

 

 

Biogaz i biometan – inwestycje z potencjałem

Jednym z najważniejszych instrumentów dla sektora biogazu będzie program FENX.02.02, którego nabór zaplanowano na początek 2026 roku. Wsparcie przewidziano na budowę i modernizację biometanowni z możliwością przyłączenia do sieci, a także na instalacje do produkcji energii z biogazu wraz z magazynami energii. Projekty muszą osiągać minimalną moc – w przypadku biogazu powyżej 0,5 MW, a biomasy powyżej 5 MW. Przedsiębiorcy mogą liczyć na dofinansowanie sięgające 100% kosztów, łączące dotację z EFRR, pożyczkę preferencyjną oraz pożyczkę rynkową z NFOŚiGW. Warunkiem udziału jest m.in. posiadanie decyzji środowiskowej i zapewnienie dostępu do substratów na poziomie co najmniej 80% potrzeb instalacji.

Dodatkowe wsparcie dla sektora biometanowego przewiduje Fundusz Modernizacyjny, który dofinansuje budowę i modernizację instalacji fermentacji biomasy z modułami oczyszczania, a także projekty związane z dalszym przetwarzaniem biometanu na bioLNG czy bioCNG. Poziom wsparcia wyniesie do 45% w formie dotacji i do 70% w formie pożyczki.

Wysokosprawna kogeneracja i energetyka przemysłowa

Fundusz Modernizacyjny wspiera również instalacje kogeneracyjne wykorzystujące biogaz z biomasy i odpadów komunalnych. Minimalna moc takich jednostek to 1 MW. Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dotację pokrywającą do 40% kosztów kwalifikowanych, a także o pożyczki do 100% kosztów inwestycji. Projekty będą oceniane pod kątem efektywności wykorzystania ciepła, udziału bioodpadów komunalnych oraz stopnia przygotowania do realizacji.

Dodatkowe mechanizmy wsparcia przewidziano dla kogeneracji w energetyce i przemyśle. Do końca 2025 roku trwają nabory dla jednostek o mocy od 0,5 MW lub od 10 MW, przy czym wykluczone są instalacje węglowe. Możliwe jest uzyskanie dotacji nawet do 65% kosztów oraz pożyczek do 100% wartości inwestycji, przy maksymalnej kwocie wsparcia sięgającej 300 mln zł.

 

 

Energia dla Wsi – szansa dla rolników i spółdzielni

Sektor rolniczy zyskuje własny dedykowany program – Energia dla Wsi. Nabór potrwa od lutego do grudnia 2025 roku i obejmie spółdzielnie energetyczne, rolników oraz ich organizacje. Finansowane będą inwestycje w instalacje fotowoltaiczne, wiatrowe, wodne, biogazownie rolnicze oraz magazyny energii. Warunki są szczególnie korzystne dla rolników, którzy dysponują naturalnym potencjałem substratowym.

OZE dla ciepłownictwa i sieci energetycznych

Sektor ciepłowniczy otrzyma możliwość finansowania projektów w zakresie budowy źródeł OZE – pomp ciepła, kolektorów słonecznych czy instalacji geotermalnych – o mocy powyżej 2 MW. Nabór potrwa od grudnia 2025 do czerwca 2026 roku, a wsparcie może sięgnąć 70% kosztów kwalifikowanych, w tym do 50% w formie dotacji.

Równolegle, w ramach Krajowego Planu Odbudowy, funkcjonuje Fundusz Wsparcia Energetyki. W jego ramach, od czerwca do października 2025 roku, przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o pożyczki do 90% kosztów na inwestycje w sieci ciepłownicze i gazowe, instalacje OZE, wodór oraz magazyny energii. Minimalna wartość pożyczki wynosi 200 mln zł, co oznacza, że program dedykowany jest przede wszystkim dużym podmiotom.

Uzupełnieniem oferty są Pożyczki na OZE w ramach Funduszy Europejskich dla Regionów 2021–2027, dostępne w trybie ciągłym. Program obejmuje m.in. fotowoltaikę, geotermię, biomasę i małe biogazownie (do 0,5 MW). Oprocentowanie może wynieść nawet 1%, a część pożyczki – do 30% – może zostać umorzona.

Podsumowanie

Oferta wsparcia dla biometanowni, biogazowni i innych źródeł OZE w nadchodzących latach będzie wyjątkowo szeroka i zróżnicowana. Programy unijne i krajowe pozwalają na finansowanie zarówno dużych, jak i mniejszych projektów, dając możliwość uzyskania dotacji oraz preferencyjnych pożyczek na niezwykle korzystnych warunkach. Aby skutecznie sięgnąć po te środki, konieczne jest jednak odpowiednie przygotowanie projektów – od uzyskania decyzji administracyjnych, przez analizy techniczne i finansowe, po gotowość do realizacji inwestycji.

źródła: https://wysokienapiecie.pl/113324-wsparcie-biometanowni-biogazowni-oraz-...

Fot. Darek Golik