17 września 2025 roku w Grand Royal Hotel w Poznaniu odbyła się konferencja „Akademia Rolnictwa Precyzyjnego”, którego organizatorem było Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu
Wydarzenie zgromadziło około 100 uczestników – doradców rolniczych, rolników, przedstawicieli nauki, instytucji publicznych oraz firm technologicznych. Konferencja realizowana w ramach II schematu pomocy technicznej Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich+, skupiła się na nowoczesnych technologiach wspierających rolnictwo i bezpieczeństwo żywnościowe.
Obecny na tej konferencji był nasz ekspert – dr inż. Jacek Skudlarski – pracownik SGGW, który uczestniczył w panelu dyskusyjnym jak również wystąpił z referatem.
W otwarciu konferencji głos zabrali: Mariusz Tatka (Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu) i prof. dr hab. inż. Ireneusz Laks (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu) oraz Jarosław Maciejewski, Wicewojewoda Wielkopolski, którzy podkreślili znaczenie innowacji dla rozwoju obszarów wiejskich.
Wystąpienia eksperckie
W programie konferencji wpisano wystąpienia eksperckie. Jedno z nich wygłosił dr Olaf Horbańczuk (Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności), który podkreślił że rolnictwo cyfrowe jest fundamentem transformacji sektora rolnego. Bez cyfrowych technologii trudno realizować koncepcję rolnictwa zrównoważonego jak również zapewnoć bezpieczeństwo żywnościowe.
Prelegent wymienił bariery, które utrudniają rozwój rolnictwa cyfrowego. Wśród nich wymienił brak wiedzy o nowych technologiach, brak zaufania do nowych technologii jak i wysokie koszty inwestycyjne. W opinii Pana Horbańczuka potrzebne jest wsparcie ze strony państwa w postaci dotacji, ulg podatkowych, szkoleń i warsztatów.
W konferencji wziął udział dr hab. Adam Ekielski, prof. SGGW (SGGW / Warsaw University of Life Sciences), który wygłosił referat na temat „Sztuczna inteligencja w analizie danych i automatyzacji produkcji” który podkreślił złożoność algorytmów sztucznej inteligencji na potrzeby rolnictwa. Pan Profesor podkreślił, że bez dostępu do odpowiednich zasobów danych dostarczanych przez czujniki, stacje pogodowe i inne źródła nie można mówić o efektywnym działaniu algorytmów sztucznej w produkcji rolnej. Pan Ekielski zaznaczył że wzrost mocy obliczeniowej sztucznej inteligencji pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, jak również wiąże się z opłatami za transfer i analizę danych.
Występujący w konferencji dr Wojciech Pałubicki (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, GreenMatterAI) w referacie „Zastosowanie danych syntetycznych w systemach wizyjnych” podkreślił że dane syntetyczne mają ogromne znaczenie dla rolnictwa precyzyjnego, ponieważ pozwalają na rozwój nowych technologii, które mogą zrewolucjonizować sposób zarządzania uprawami i optymalizować procesy związane z produkcją rolną. W rolnictwie precyzyjnym jednym z najważniejszych celów jest monitorowanie stanu upraw w czasie rzeczywistym oraz precyzyjne określanie, które obszary pól wymagają interwencji, takich jak nawadnianie, nawożenie czy zwalczanie chorób. Modele wizyjne, które uczą się na danych syntetycznych, mogą pomóc w identyfikowaniu takich problemów jak: choroby roślin, wykrywanie i klasyfikacja chwastów, ocena kondycji roślin.
Bardzo ciekawy był referat przedstawiony przez dr inż. Jerzego Koronczoka (Agrocom Polska Jerzy Koronczok) pt. „Cyfrowy przepływ danych w gospodarstwie” Cyfrowy przepływ danych w rolnictwie to proces zbierania, przesyłania, przetwarzania, analizowania i wykorzystywania danych w celu podejmowania precyzyjnych decyzji agrotechnicznych. Wspiera on ideę rolnictwa precyzyjnego, które dąży do optymalizacji produkcji rolnej, minimalizacji strat i zwiększenia efektywności gospodarowania zasobami. Jak podkreślił Prelegent dzięki integracji różnych technologii i narzędzi analitycznych, rolnicy mogą podejmować lepsze decyzje, które prowadzą do zwiększenia plonów, redukcji kosztów i minimalizacji wpływu działalności rolniczej na środowisko. Choć przed rolnictwem precyzyjnym stoją wyzwania związane z infrastrukturą i ochroną danych, potencjał, jaki niesie za sobą cyfryzacja, jest ogromny.
Debata ekspercka: Czy autonomiczne maszyny zastąpią operatora?
W debacie, moderowanej przez dr inż. Jerzego Koronczoka (Agrocom Polska Jerzy Koronczok), udział wzięli: Artur Szymczak (KUHN Maszyny Rolnicze), Krzysztof Gomolla (CLAAS), Szymon Kaczmarek (Agro-Sieć Maszyny), dr inż. Jacek Skudlarski (SGGW / Warsaw University of Life Sciences). Rozmawiano o możliwościach pełnej automatyzacji, barierach technologicznych i społecznych oraz kompetencjach przyszłych rolników. Podkreślono, że choć autonomiczne maszyny mają ogromny potencjał w precyzyjnym rolnictwie, rola operatora pozostaje kluczowa w sytuacjach wymagających szybkiej reakcji i oceny warunków terenowych. Dyskusja pokazała, że automatyzacja nie zastąpi człowieka, ale będzie coraz częściej wspierać go w podejmowaniu decyzji i wykonywaniu prac polowych.
Technologie w praktyce
W tej części konferencji wygłoszono trzy referaty. Pierwszy z nich pt. „Modernizacja starszych maszyn rolniczych, dostosowanie do współczesnych technologii” wygłosił dr inż. Jacek Skudlarski (SGGW). Tematem referatu Pana Doktora był tzw. retrofitting maszyn rolniczych czyli proces modernizacji starszych maszyn poprzez montaż nowych elementów, systemów lub technologii w celu poprawy ich wydajności, bezpieczeństwa, funkcjonalności oraz dostosowania do aktualnych norm i przepisów. W rolnictwie retrofitting staje się coraz popularnym rozwiązaniem, ponieważ pozwala na wydłużenie żywotności sprzętu bez konieczności zakupu nowej, kosztownej maszyny. Modernizacje mogą obejmować m.in. instalację systemów GPS i automatycznego prowadzenia, czujników monitorujących pracę maszyny, nowoczesnych układów hydraulicznych czy silników spełniających aktualne normy emisji spalin. Modernizacje mogą obejmować montaż systemów telematycznych umożliwiających zdalne zarządzanie maszynami i analizę danych w czasie rzeczywistym.
Retrofitting sprzyja zrównoważonemu rolnictwu, ponieważ ogranicza ilość odpadów poprzez dalsze wykorzystanie istniejących maszyn, zmniejsza koszty eksploatacji i umożliwia wdrażanie technologii rolnictwa precyzyjnego, co prowadzi do lepszego zarządzania zasobami, redukcji zużycia paliwa oraz ochrony środowiska.
Integracja cyfrowych technologii w starszych maszynach przyczynia się do zrównoważonego rolnictwa, zmniejszenia strat surowców i pestycydów oraz lepszej ochrony środowiska. Sprzyja ona również poprawie bezpieczeństwa produkcji na poziomie gospodarstwa rolnego.
Kolejny w tej sesji referat dotyczył Innowacyjnych metod walki z chwastami, systemów wizyjne i automatycznych aplikatorów. Wygłosił go Marek Szychta (Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny). Jak podkreślił prelegent innowacyjne metody walki z chwastami w rolnictwie, szczególnie w kontekście Rolnictwa 4.0, opierają się na wykorzystaniu nowoczesnych technologii cyfrowych, które umożliwiają precyzyjne, ekologiczne i ekonomiczne zwalczanie chwastów. Tradycyjne metody, takie jak opryski chemiczne na całej powierzchni pola, prowadzą do nadmiernego zużycia herbicydów, degradacji gleby i zwiększonej odporności chwastów. Nowe rozwiązania koncentrują się na rolnictwie precyzyjnym, ograniczając stosowanie środków chemicznych jedynie do miejsc, gdzie są naprawdę potrzebne.
Ostatni w tej części konferencji referat wygłosił Pan Wojciech Czapracki z firmy Agro-Tom. Firma Agro-Tom oferuje szeroką gamę maszyn do siewu i uprawy gleby, umożliwiających efektywne przygotowanie pola oraz wysiew roślin w jednym przejeździe, co pozwala oszczędzać czas, paliwo i obniżać koszty produkcji. W ofercie firmy znajdują się agregaty uprawowo-siewne, takie jak UPS, przeznaczone do przedsiewnej uprawy gleby i precyzyjnego siewu, wyposażone w różne typy wałów zagęszczających oraz system regulacji głębokości. ATSN RS to nowoczesny zestaw uprawowo-siewny z redlicami talerzowymi i kołami kopiującymi, zapewniający równomierny wysiew i idealne wyrównanie gleby. Dla gospodarstw preferujących uproszczoną uprawę dostępny jest ATSU, umożliwiający siew pasowy i jednoczesne dozowanie nawozu. Kompaktowe agregaty UP sprawdzają się na różnych rodzajach gleb, również zwięzłych i trudnych w uprawie.
Maszyny Agro-Tom są projektowane z myślą o nowoczesnym rolnictwie i dostosowane do indywidualnych potrzeb gospodarstwa.
Finanse i nowe narzędzia
Pierwszym prelegentem w tej części konferencji był Patryk Wrzesiński (Phinance S.A.), który omówił „Formy finansowania maszyn rolniczych, leasing operacyjny i finansowy” Phinance s.A. to firma pośrednicząca finansowo („doradztwo finansowe / leasingowe”), która współpracuje z bankami i instytucjami leasingowymi, oferując klientom rozwiązania leasingowe, kredytowe i inne formy finansowania.
W przypadku sprzętu rolniczego firma oferuje leasing operacyjny i finansowy. Firma Phinance w przypadku finansowania maszyn rolniczych pomaga w opracowaniu i dopasowaniu oferty do indywidualnych potrzeb gospodarstwa (np. rodzaju maszyny, mocy, ceny). Doradca leasingowy firmy Phinance dokonuje porównania różnych ofert leasingowych dostępnych na rynku i wspomaga przy wyborze najkorzystniejszych warunków (rat, wkładu własnego, opłat wstępnych).
„Zastosowanie dronów do monitorowania upraw i wykrywania chorób” to referat, który pan Konrad Czarnecki (DJI Agriculture Polska, INNPRO). Drony w monitorowaniu upraw i wykrywaniu chorób roślin odgrywają kluczową rolę w nowoczesnym, precyzyjnym rolnictwie. Wyposażone w kamery RGB, multispektralne czy termowizyjne, pozwalają na szybkie pozyskiwanie danych z dużych obszarów uprawnych. Dzięki analizie obrazów i wskaźników roślinnych, takich jak NDVI, możliwe jest wczesne wykrywanie oznak stresu roślin spowodowanego chorobami, niedoborami składników pokarmowych, suszą lub obecnością szkodników — często zanim objawy staną się widoczne gołym okiem.
Wyniki obserwacji są przetwarzane w specjalistycznym oprogramowaniu, które generuje mapy stanu upraw i wskazuje obszary wymagające interwencji. Na tej podstawie rolnicy mogą podejmować precyzyjne działania, np. punktowy oprysk czy nawożenie, co redukuje zużycie środków chemicznych, obniża koszty i minimalizuje wpływ na środowisko.
Regularne wykorzystanie dronów przyspiesza kontrolę pól, pozwala na bieżąco śledzić rozwój roślin i szybko reagować na zagrożenia. To nie tylko zwiększa plony, ale także wspiera zrównoważoną produkcję i rozwój Rolnictwa 4.0, opartego na danych i nowoczesnych technologiach.
Przedostatni referat na temat „Stacje agrometeorologiczne dostarczające dane o pogodzie i glebie” wygłosił pan Marek Wilanowski (METOS Polska by Pessl Instruments). Stacje agrometeorologiczne to zaawansowane systemy pomiarowe wykorzystywane w nowoczesnym rolnictwie do zbierania i analizowania danych o warunkach pogodowych i stanie gleby. Wyposażone w czujniki temperatury, wilgotności powietrza, prędkości i kierunku wiatru, nasłonecznienia oraz opadów, pozwalają na bieżąco monitorować mikroklimat na polu. Dodatkowo mogą mierzyć parametry glebowe, takie jak wilgotność gleby, jej temperatura czy zasolenie, co jest kluczowe dla precyzyjnego nawadniania i planowania zabiegów uprawowych.
Zgromadzone dane są przesyłane w czasie rzeczywistym do aplikacji lub systemów zarządzania gospodarstwem, gdzie są analizowane i przetwarzane w prognozy oraz rekomendacje. Dzięki temu rolnik może dokładnie zaplanować terminy siewu, nawożenia czy oprysków, minimalizując ryzyko strat i optymalizując koszty.
Stacje agrometeorologiczne wspierają także Rolnictwo 4.0, umożliwiając integrację z dronami, systemami nawadniania czy maszynami autonomicznymi. Pozwalają tworzyć mapy pola, przewidywać występowanie chorób i szkodników oraz dostosowywać zabiegi agrotechniczne do aktualnych warunków. Ich zastosowanie przyczynia się do zwiększenia efektywności produkcji, ochrony środowiska i lepszego zarządzania zasobami w gospodarstwie rolnym.
Ostatni referat pt. „Inteligencja pogodowa wspierana przez AI, wspomagająca decyzje agronomiczne i zarządzanie ryzykiem” wygłosił pan Paweł Pardyka (Polish Agro). Inteligencja pogodowa wspierana przez AI to nowoczesne narzędzie w rolnictwie, które wykorzystuje sztuczną inteligencję do analizy danych meteorologicznych i glebowych w celu wspomagania decyzji agronomicznych i zarządzania ryzykiem. Systemy te integrują informacje z różnych źródeł — stacji agrometeorologicznych, satelitów, dronów czy czujników polowych — i przetwarzają je przy użyciu algorytmów uczenia maszynowego, aby przewidywać warunki pogodowe, stresy roślin, ryzyko chorób czy ataków szkodników. Dzięki temu rolnik otrzymuje rekomendacje w czasie rzeczywistym dotyczące optymalnego terminu siewu i nawożenia, planowania zabiegów ochrony roślin, precyzyjnego nawadniania i minimalizacji strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami pogodowymi.
Inteligencja pogodowa wspomagana przez AI umożliwia również modelowanie ryzyka, np. przewidywanie suszy, przymrozków czy intensywnych opadów, co pozwala gospodarstwom lepiej zarządzać produkcją, zasobami i kosztami. Takie rozwiązania wpisują się w koncepcję Rolnictwa 4.0, zwiększając efektywność, precyzję i zrównoważony rozwój produkcji rolnej.
Konferencję zakończyli prof. Ireneusz Laks i Mariusz Tatka, podkreślając znaczenie współpracy nauki, doradztwa i praktyki rolniczej. Spotkanie było źródłem wiedzy i inspiracją do wdrażania innowacji w polskim rolnictwie, a uczestnicy wyrazili nadzieję na kolejne edycje wydarzenia.