Z wielką przyjemnością oddajemy w Państwa ręce materiał, w ramach którego ujęliśmy najistotniejsze wyzwania i propozycje rozwiązań w zakresie zrównoważonej transformacji obszarów wiejskich w ujęciu społecznym, gospodarczym i środowiskowym. Tym co wyróżnia ten dokument, to fakt, że został on merytorycznie wypracowany dzięki lokalnym liderom – rolnikom, którzy w swoich społecznościach postrzegani są nie tylko jako bardzo dobrzy sąsiedzi, ale przede wszystkim ci, którzy podjęli na różnym etapie funkcjonowania swoich gospodarstw, działania w zakresie rozwojowym w kierunku optymalnego wykorzystania szans wynikających ze zrównoważonej transformacji obszarów wiejskich. Raport został wsparty poprzez współpracującą ze Stowarzyszeniem im. prof. Żmijewskiego kadrę naukową, która zwróciła uwagę na trendy globalne, które nie tylko jako kraj, ale przede wszystkim jako ludzie korzystający z zasobów ziemi, powinniśmy uwzględniać.
Raport powstał w ramach działalności statutowej realizowanej przez Stowarzyszenie w ramach projektu energiadlawsi.pl (Energia Dla Wsi).
Koncepcją działań projektowych było wyłonienie i zaproszenie do współpracy 10 liderów, których gospodarstwa cechują się różnym charakterem m.in. w zakresie wielkości, rodzaju produkcji czy stosowanych praktyk. Natomiast łączy ich zrozumienie i podejmowane działania w zakresie rozwoju zrównoważonego gospodarstwa, oraz chęć i gotowość do dzielenia się swoją praktyczną wiedzą zarówno w środowisku lokalnym jak i na poziomie ogólnokrajowym.
Każdy z liderów wnosi unikalne doświadczenia ze swojego sektora, co pozwala lepiej dostosować działania do specyfiki lokalnych warunków. Liderzy, będąc częścią społeczności, działają jako przewodnicy, ale także jako wsparcie komunikacyjne i reprezentanci problemów rolników, ale również propozycji rozwiązań. Ich unikalną siłą jest zdolność do inspirowania poprzez własne działania. Są to osoby, które wywodząc się z inicjatyw oddolnych, potrafią lepiej reprezentować potrzeby społeczności.
Nowe technologie, które wdrażają liderzy, pomagają w efektywniejszym zarządzaniu zasobami naturalnymi, przynosząc sukces gospodarstwa.
Grupa liderska działa w wielu obszarach rolnictwa, co jest kluczowe dla zrozumienia szerokiego zakresu wyzwań w tym niezwykle ważnym sektorze gospodarki. Główne obszary działań liderów to:
- Sadownictwo – Cezary Rokicki
- Produkcja mleka – Marcin Wróblewski
- Produkcja biogazu rolniczego - Piotr Śmiechowski
- Produkcja trzody chlewnej – Artur Grzybiński
- Uprawa zbóż i warzyw – Marcin Gryn, Agnieszka Tołłoczko, Tomasz Żelaziński
- Przetwórstwo lokalne – Marcin Bańcerowski
- Uprawa warzyw pod osłonami – Wojciech Dorosz
- Rolnictwo ekologiczne roślin oleistych – Bartłomiej Piskorski
Grupy rolników, które działają z liderami - mając takich liderów lokalnych, mogą zdobywać niezbędne doświadczenie w sposób bezpośredni czy pośredni za pomocą narzędzi komunikacji projektowych.
Sieć liderów i rolników szuka innowacyjnych rozwiązań, które działają zarówno indywidualnie, jak i systemowo.
Liderzy projektu energiadlawsi.pl podkreślają, że dzięki wymianie doświadczeń można skutecznie inicjować zmiany ku innowacyjnym rozwiązaniom i technologiom. Liderzy dodają, że ich praca buduje mosty między rolnikami a decydentami, wspierając rozwój zrównoważonego rolnictwa i poprawę jakości życia na obszarach wiejskich.
Niniejszy raport przedstawia propozycje kompleksowych rozwiązań wypracowanych z udziałem liderów projektu, którzy wspólnie z lokalnymi społecznościami rolników podzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem. Aby zmiany zachodziły sprawnie z korzyścią dla rolnictwa i rolników, bariery na drodze rozwoju muszą być usuwane odpowiednio szybko i w systemowy sposób. Liderzy środowisk rolniczych, w tym liderzy projektu, zwracają uwagę na wiele wyzwań, z którymi mierzą się zarówno oni, jak i inni współdziałający z nimi lokalni rolnicy.
Liderzy skupili się na kluczowych wyzwaniach, takich jak skracanie łańcucha dostaw czy transformacja technologiczna. Wspólnie z grupami zaproponowali innowacyjne strategie mające na celu wzmocnienie współpracy w rolnictwie oraz poprawę efektywności i jakości produkcji rolnej. Współpraca ta stanowi fundament dalszego rozwoju zrównoważonego rolnictwa oraz lepszej przyszłości dla całego sektora.
Tym samym dziękujemy zaangażowanym lokalnym liderom: Agnieszka Tołłoczko-Wróbel, Marcin Gryn, Cezary Rokicki, Marcin Bańcerowski, Bartłomiej Piskorski, Tomasz Żelaziński, Marcin Wróblewski, Piotr Śmiechowski, Wojciech Dorosz, Artur Grzybiński
oraz kadrze naukowej:
prof. dr hab. Waldemar Treder – Kierownik Pracowni Nawadniania Instytutu Ogrodnictwa, Państwowy Instytut Badawczy, dr hab. Prof. uczelni Marcin Gołębiewski – Katedra Hodowli Zwierząt Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, dr inż. Jacek Skudlarki – Katedra Inżynierii Produkcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, mgr Tomasz Marzec – Zakład Prawa Rolnego, Żywnościowego i Ochrony Środowiska Uniwersytet Adama Mickiewicza, dr inż. Tomasz Żelaziński – Katedra Inżynierii Produkcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, dr inż. Grzegorz Maśloch – Zakład Rozwoju Lokalnego i Regionalnego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Zapraszamy do zapoznania się z raportem!
