Cyfrowe rolnictwo: innowacje i nowoczesne rozwiązania
Cyfrowe rolnictwo to nowy i perspektywiczny kierunek w produkcji żywności, który jest odpowiedzią na przemiany polityczno-gospodarczo-społeczne oraz zmiany klimatyczne. W kierunek ten wpisuje się szereg rozwiązań technicznych i technologii. Zastosowanie w nowoczesnym, cyfrowym rolnictwie znajdują techniki satelitarne oraz rozwiązania adaptowane z sektora przemysłowego. Nowoczesnym rozwiązaniom, trendom i różnym zagadnieniom w rolnictwie poświęcona jest konferencja naukowo-praktyczna, której organizatorem jest firma Agrocom Polska Jerzy Koronczok.
Na konferencję tą przyjeżdżają specjaliści z branży agro, naukowcy, dziennikarze oraz rolnicy. Uczestnikiem ale również i prelegentem był nasz ekspert dr inż. Jacek Skudlarski – pracownik warszawskiej SGGW i autor bloga „Rolnictwo 4.0 – rolnictwo przyszłości” na Facebooku. Poniżej nasz ekspert przedstawia tematykę i zagadnienia wybranych referatów jakie przedstawiono w Kamieniu Śląskim.
O rolnictwie cyfrowym w Kamieniu Śląskim
Konferencja naukowo-praktyczna, której organizatorem jest firma Agrocom Polska Jerzy Koronczok odbywa się w cyklu corocznym na początku każdego roku już od prawie 20 lat. Cykl ten został przerwany sytuacją pandemiczną jednakże po pandemii odbyły się dwie edycje. Ostatnia edycja miała miejsce w dniach 12 – 14 lutego 2024 r.
Początkowo w nazwie konferencji był termin „Rolnictwo Precyzyjne”. W związku z postępem technologicznym jaki nastąpił w rolnictwie w nazwie konferencji kilka lat temu pojawił się termin „Rolnictwo 4.0”. W tegorocznej edycji konferencji zdecydowano się użyć w jej nazwie „Rolnictwo cyfrowe”. Wynika to z faktu że cyfryzacja procesów produkcyjnych jest podstawowym trendem czwartej rewolucji technologicznej a rozwiązania cyfrowe również znajdują zastosowanie w rolnictwie.
Cyfrowa platforma dla rolnictwa
Cyfrowe platformy umożliwiające kontakt użytkowników z szeregiem instytucji jak i wykonywanie pewnych działań np. zakupy online są coraz bardziej obecne w różnych sektorach gospodarki. W branży przemysłowej cyfrowe platformy są wykorzystywane do zarządzania różnymi działami w przedsiębiorstwie jak również całym przedsiębiorstwem.
Wzorem tych rozwiązań powstają również cyfrowe narzędzia dla rolnictwa.
Takim rozwiązaniem jest cyfrowa platforma o nazwie Claas Connect, która powstała z inicjatywy niemieckiego producenta ciągników i maszyn rolniczych. Claas Connect to narzędzie oferowane dla właścicieli gospodarstw rolnych użytkujących maszyny niemieckiego wytwórcy. Przede wszystkim platforma oferuje możliwość z poziomu nie tylko komputera ale również i smartfonu i tabletu śledzenia pracy maszyn, ich lokalizacji bieżącej oraz trasy jaką pokonały w danym przedziale czasowym. Ponadto rolnik ma podgląd na parametry pracy maszyn jak np. ilość wykonanej pracy, zużycia paliwa, ilość paliwa w zbiorniku itp.
Jednakże możliwości jakie obecnie oferuje Claas Connect to również dostęp do elektronicznych wersji instrukcji obsługi maszyn, wykaz środków smarnych i informacje o umowach serwisowych. Z poziomu cyfrowej platformy rolnik może zamówić i zakupić części zamienne do swoich maszyn.
Niebawem platforma Claas Connect oferować będzie możliwość zarządzania polami, porównywanie pracy poszczególnych maszyn jak również sporządzanie raportów.
Terminal z nowymi standardami do rolnictwa precyzyjnego
Niezbędnym elementem wyposażenia ciągników i maszyn pracujących w systemie Rolnictwa Precyzyjnego są komputery pokładowe (terminale) z dotykowymi wyświetlaczami.
Urządzeniem firmy Claas dedykowanym do maszyn pracujących w systemie Rolnictwa Precyzyjnego jest terminal CEMIS 1200. Jest to najnowszy produkt niemieckiego producenta, który zastępuje dotychczasowy terminal S10.
Standardowo terminal umożliwia automatyczne prowadzenie ciągnika ma podstawie sygnału satelitarnego. Urządzenie odbiera również sygnały korekcyjne, które umożliwiają prowadzenie agregatów maszynowych z dokładnością +/-15 cm jak i +/- 3 cm.
Standardowo CEMIS 1200 posiada funkcje ISOBUS umożliwiające zarządzanie zadaniami do sterowania maszynami wyposażonymi w ten standard transferu danych. Dzięki możliwości podłączenia terminala do Internetu możliwy jest import i eksport zadań roboczych ze ścieżkami referencyjnymi, granicami pól i wykonanym i pracami. Dane z terminala mogą być transferowane do chmury obliczeniowej a z niej do programów do zarządzania gospodarstwem takich jak 365FarmNet i Omnia Precision Agronomy.
Opcjonalnie w CEMIS 1200 dostępne są funkcje do automatycznego sterowania sekcjami szerokości roboczych Section Control takich maszyn jak siewniki, rozsiewacze nawozów, opryskiwacze czy pielniki. Możliwe jest sterowanie nawet 80 sekcjami.
Dostępna jest funkcja umożliwiająca gromadzenie, przesyłanie i mapowanie georeferencyjnych danych jako dokumentacji i podstawy do planowania na poszczególnych strefach pól. Inną opcją jest też funkcja Variable Rate Application (VRA) do opartego na systemie GPS zmiennego dawkowania podczas wysiewu, nawożenia lub stosowania środków ochrony roślin.
Sztuczna inteligencja w rolnictwie
Sztuczna inteligencja (SI) - ang. ArtificialIntelligence (AI) – znajduje szerokie zastosowanie w wielu branżach. Jak się okazuje bardzo perspektywicznym sektorem jest rolnictwo. Podstawowy obszar zastosowania AI w rolnictwie to monitorowanie procesów produkcyjnych w gospodarstwie (stan upraw, właściwości gleby itp.) i analiza danych. Dane mogą być zbierane z czujników pomiarowych, dronów czy też satelitów. Na podstawie tych danych możliwe jest prognozowanie stanu upraw i zapobieganie chorobom. AI może pomóc w określaniu potrzeb żywieniowych roślin i stosowaniu precyzyjnego nawożenia. Sztuczna Inteligencja ma również zastosowanie w produkcji zwierzęcej przede wszystkim do obserwowania i kontroli zwierząt gospodarskich.
Sztuczna inteligencja staje się niezbędna w automatyzacji procesów produkcyjnych jak również w robotyzacji i zastosowaniu dronów.
Zwalczanie chwastów za pomocą autonomicznych robotów
Roboty, które usuwają chwasty już są dostępne w ofercie rynkowej. W większości konstrukcji robotów zastosowanie mają mechaniczne elementy robocze. Jednakże niektóre roboty zwalczają chwasty za pomocą lasera. Jedną z takich konstrukcji można było oglądać podczas konferencji w Kamieniu Śląskim. Jest to robot Agri Jacobus, którego konstruktorem jest student z Politechniki Warszawskiej a partnerem jest firma Agrocom Polska – organizator wspomnianej konferencji.
Nad konstrukcją robota, który zwalcza chwasty za pomocą lasera pracuje konsorcjum składające z kilku jednostek naukowych z kilku krajów UE w tym także z Polski. Prace są kontynuowane w ramach europejskiego projektu WeLaser. Robot, który będzie zwalczał chwasty laserem jest wyposażony w system wizyjny ze sztuczną inteligencją do analizy obrazu i identyfikowania chwastów. Dane z robota będą przekazywane o chmury obliczeniowej za pomocą Internetu. Obecnie robot WeLaser jest testowany na trzech uprawach: kukurydza, burak cukrowy i pszenica.
Rolnictwo 4.0 a cele Europejskiego Zielonego Ładu
Bardzo duże zainteresowanie na konferencji w Kamieniu Śląskim wywołało wystąpienie prof. dr hab. inż. Stanisława Pietra z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu podczas którego prelegent zadał kontrowersyjne pytanie „Czy Europejski Zielony Ład to Zielony Nieład?” W opinii prelegenta Europejski Zielony Ład (EZŁ) to sposób na zachowanie żyzności gleb. Czy są sposoby na redukcję zużycia pestycydów oraz nawozów mineralnych co zakłada Zielony Ład? Jak podkreśla prelegent jednym ze sposobów na realizację celów EZŁ jest wdrożenie rozwiązań wpisujących się w koncepcję Rolnictwa 4.0. Należą do nich m.in. systemy wspomagania decyzji, sztuczna inteligencja, inteligentne maszyny, robotyka. Redukcja zużycia pestycydów i nawozów za pomocą tych rozwiązań jest możliwa dzięki punktowej ich aplikacji z uwzględnieniem potrzeb roślin.
Do realizacji celów EZŁ oprócz rozwiązań technicznych potrzebne są nowej generacji nawozy, środki ochrony roślin, odmiany roślin oraz wiedza rolnika. Jak podkreślił prelegent wdrożenie precyzyjnego rolnictwa i biologiczna ochrona to nie tylko oszczędności ale również ochrona ekosystemu i możliwość spełnienia wymogów EZŁ
.
Quo vadis Agricultura Digitalis?
Tak zatytułowany był ostatni referat, który podczas konferencji wygłosił dr inż. Jerzy Koronczok. Prelegent przedstawił trendy, które zmienią obraz rolnictwa a które pokazano podczas ostatniej edycji wystawy Agritechnica w Hanowerze. W trendy te wpisują się automatyzacja, robotyzacja , farmy wertykalne jak i jednostki napędowe wykorzystujące inne rodzaje paliw niż dotychczas stosowane.
Jednakże do wdrażania tych rozwiązań Rolnictwa 4.0 potrzebne są kadry odpowiednio wykształconych ludzi. Stąd od pewnego czasu firma Agrocom Polska Inicjuje Puchar polski Szkół Średnich w Rolnictwie Precyzyjnym. Konkurs ten ma na celu podnoszenie kwalifikacji i szerzenie wiedzy o nowoczesnych technologiach.
Podsumowanie
Podczas Konferencji Rolnictwa Cyfrowego wygłoszono blisko 50 referatów w których prelegenci pokazali trendy technologiczne w rolnictwie jak również wyzwania jakie stoją przed sektorem rolnym. Część referatów dotyczyła badan naukowych prowadzonych w Polsce jak i na świecie, które mają na celu rozwiązanie dostarczenie nowych technologii produkcji i praktyk rolniczych. Dotychczas podczas spotkań w Kamieniu Śląskim skupiano się na tematyce związanej z produkcją roślinną. W kolejnej edycji konferencji, która odbędzie się w styczniu 2025 r. przewidziane są również referaty i prezentacje dotyczące produkcji zwierzęcej.
