Celem interwencji jest wparcie praktyk rolniczych, które zwiększają składowanie węgla w glebie, magazynują CO2 z atmosfery w roślinach i zmniejszają jego emisję.
Ekoschemat obejmuje 8 praktyk:
- ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt
Celem jest ochrona bioróżnorodności poprzez właściwe gospodarowanie na TUZ o niskiej wartości produkcyjnej. Praktyka będzie przyczyniała się do ograniczenia zagęszczenia zwierząt. Obsada zwierząt trawożernych w gospodarstwie musi wynosić co najmniej 0,3 DJP/ha TUZ i maksymalnie 2 DJP/ha TUZ w okresie wegetacyjnym roślin. Dodatkowo obowiązuje zakaz przeorywania TUZ w okresie realizacji ekoschematu,
- międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
Celem jest poprawa stanu i ochrona gleby przed erozją.
Praktyka polega na:
- utrzymywaniu roślin w postaci a) wsiewek roślin bobowatych drobnonasiennych lub mieszanek z udziałem roślin bobowatych drobnonasiennych w uprawę główną lub b) międzyplonów ozimych w formie mieszanek utworzonych z co najmniej 2 gatunków roślin w terminie do 1 października i utrzymywanych, co najmniej do 15 lutego następnego roku. W okresie utrzymania międzyplonu ozimego dopuszcza się jego mulczowanie, jednak nie wcześniej niż po 15 listopada.
- zakazie stosowania środków ochrony roślin: na międzyplonach ozimych - przez okres ich utrzymania; a w przypadku wsiewek śródplonowych - od momentu zbioru uprawy głównej przez co najmniej 8 tygodni lub do momentu wysiewu kolejnej uprawy głównej.
- opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
Wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem. Celem jest właściwe zarządzanie nawożeniem dostosowanym do zasobności gleb w azot, fosfor, potas, magnez, wapń (N, P, K, Mg, Ca) i potrzeb roślin z wykorzystaniem analizy gleby i systemów wspomagania decyzji w zakresie nawożenia.
Praktyka składa się z dwóch wariantów:
- wariantu podstawowego (bez wapnowania) polegającego na opracowaniu i przestrzeganiu planu nawozowego do powierzchni gruntów ornych i trwałych użytków zielonych w gospodarstwie, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki składników pokarmowych (N, P, K i Mg oraz potrzeby wapnowania),
- wariantu z wapnowaniem, który obejmuje opisany wyżej zakres podstawowy rozszerzony o zastosowanie wapnowania. Wsparcie w zakresie wapnowania do poszczególnych działek rolnych przysługuje nie częściej niż raz na 4 lata
- zróżnicowana struktura upraw
Celem jest poprawa jakości gleby i potrzeba odbudowy materii organicznej poprzez wzbogacenie struktury upraw o gatunki roślin, które wpływają zarówno na dodatni bilans materii organicznej, jak i na zwiększanie różnorodności biologicznej. Praktyka polega na uprawie co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym:
- udział uprawy głównej w strukturze zasiewów nie przekracza 65% i udział najmniejszej uprawy, nie może być mniejszy niż 10%,
- co najmniej 20% w strukturze zasiewów stanowią: uprawy gatunków roślin mających pozytywny wpływ na bilans glebowej materii organicznej (m.in. bobowate), oraz
- udział łącznie zbóż i rzepaku w strukturze zasiewów nie przekracza 65%, oraz
- udział upraw mających ujemny wpływ na bilans materii organicznej (m.in.: okopowe) nie przekracza 30%.
(Za odrębną uprawę uznaje się uprawę zgodnie z definicją określoną w ramach normy DKR 7).
- wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji
Celem jest ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery. Praktyka polega na wymieszaniu obornika z glebą maksymalnie w ciągu 12 godzin od aplikacji na gruncie ornym. Potwierdzane to będzie za pomocą tzw. zdjęcia geotagowanego przy wykorzystaniu aplikacji udostępnionej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
- stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych
Celem jest zachęcenie rolników do stosowania metod doglebowych podczas aplikacji płynnych nawozów naturalnych, co przyczyni się do ograniczenia emisji amoniaku do atmosfery ze stosowanych nawozów. Praktyka polega na stosowaniu określonej ilości płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych.
- uproszczone systemy uprawy
Celem jest wsparcie konserwującej uprawy roli, poprzez zachowanie naturalnych zasobów przyrody przy równoczesnym osiąganiu zadowalających plonów. Na gruntach ornych uprawa roślin będzie musiała być prowadzona w formie uprawy konserwującej bezorkowej lub uprawy pasowej (strip – till), przy czym: zabiegi uprawowe wykonywane są z odstąpieniem od uprawy płużnej w zespole uprawek pożniwnych i przedsiewnych; po zbiorze uprawy pozostawia się na polu całość resztek pożniwnych w formie mulczu.
Praktyka nie obejmuje uprawy zerowej.
- wymieszanie słomy z glebą
Sposób na zwiększanie poziomu zawartości materii organicznej w glebie. Praktyka polega na rozdrobnieniu i wymieszaniu całej słomy z glebą lub jej przyoraniu po zbiorze plonu głównego na gruntach ornych.
Jakie wsparcie można otrzymać
Szacowana stawka: Wysokość wsparcia odpowiada liczbie punktów przypisanych do danej praktyki. Wartość 1 pkt wynosi ok. 100 zł.
Tabela 3. System punktowy do ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi
Ekoschemat mogą realizować tylko te gospodarstwa, które spełnią warunek uzyskania minimalnej liczby punktów. Minimalna liczba punktów określana jest jako równowartość punktów, jakie rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji na co najmniej 25% powierzchni użytków rolnych najwyżej punktowanej praktyki.
Płatność roczna - przyznawana do powierzchni gruntów objętych poszczególnymi praktykami w ramach ekoschematu.
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi