DOBROSTAN ZWIERZĄT GOSPODARSKICH A ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

Zrównoważony rozwój ściśle związany jest z dobrostanem zwierząt. 

Dobrostan zwierząt jest definiowany jako stan w którym zwierzę radzi sobie z warunkami w jakimi żyje. Zwierzę jest w dobrym stanie, jeśli (jak wskazują dowody naukowe) jest zdrowe, nie cierpi niewygody, jest dobrze odżywione, bezpieczne, jest w stanie wyrazić wrodzone zachowania, nie odczuwa bólu, strachu ani niepokoju. 

Kwestia dobrostanu zwierząt została uregulowana w szeregu aktów prawnych.  

Na poziomie unijnym kwestie te reguluje przede wszystkim Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz w szeregu dyrektyw. Na poziomie polskim, ochrona środowiska została uregulowana w Konstytucji RP, bez wspominania o prawach zwierząt. Kwestię tę szczegółowo reguluje ustawa o ochronie praw zwierząt. 

Niestety, w prawodawstwie unijnym brakuje regulacji dla pewnych obszarów w zakresie dbania o dobrostan zwierząt ze strony rolników oraz unormowań związanych z mechanizmami kontrolnymi w sprawie postępowania ze zwierzętami. W pracach nad poprawą dobrostanu zwierząt, w których uwzględnia się przede wszystkim: poprawę egzekwowania dotychczasowych przepisów w zakresie ochrony zwierząt, poprawę stanu wiedzy i świadomości unijnych podmiotów gospodarczych w zakresie dobrostanu zwierząt, poprawę spójności stosowania przepisów w zakresie dobrostanu zwierząt, w odniesieniu do poszczególnych gatunków zwierząt. 

W odniesieniu do obszarów wiejskich koncepcja zrównoważonego rozwoju zakłada jednoczesną poprawę warunków życia ludności oraz prowadzenia działalności gospodarczej na tych obszarach przy nienaruszaniu specyficznych zasobów wsi, tj. środowiska naturalnego czy zachowania dobrostanu zwierząt gospodarczych. 

Pojęcie dobrostanu zwierząt stanowi od kilkudziesięciu lat przedmiot sporów w doktrynie nauk biologicznych i weterynarii, ale także etyki oraz prawa. Termin ten wiąże się z takimi jakościami biologicznymi, jak stres, tolerancja, adaptacja, kondycja i homeostaza, co wskazuje, że pojęcie „dobrostan” dotyczy organizmu jako całości i ogarnia wszystkie jego funkcje, od reakcji psychicznych (emocje, odczucia) do zjawisk zachodzących na poziomie komórkowym. 

Dobrostan zwierząt ściśle związany jest z pojęciem zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza obszarów wiejskich. Biorąc pod uwagę ekonomiczny aspekt dobrostanu zwierząt można wyszczególnić takie główne jego wyznaczniki, takie jak:  

Należy zastanowić się nad lepszą implementacją przepisów unijnych w zakresie ochrony praw zwierząt, w szczególności ich hodowli oraz humanitarnego uśmiercania. Ponadto, w samym ustawodawstwie unijnym należy rozważyć wprowadzenie nowych rozwiązań, zwłaszcza w zakresie przestrzegania ustanowionego prawa i ewentualnych sankcji za jego niestosowanie. Polityka Unii Europejskiej powinna także uwzględniać działania zmierzające do poprawy konkurencyjności unijnych podmiotów gospodarczych, czy stanu wiedzy.