Eksperci projektu energiadlawsi.pl uczestniczyli aktywnie w konferencji "Biogazownie rolnicze szansą dla transformacji energetycznej obszarów wiejskich" w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 18 lipca 2023 r.
Wydarzenie zgromadziło szerokie grono osób zainteresowanych transformacją energetyczną obszarów wiejskich - naukowców, rolników, przedstawicieli organizacji rolniczych i podmiotów związanych z biogazem rolniczych. W związku z nową specustawą dotyczącą biogazu rolniczego, wystąpienia i dyskusje były związane ze zmianami oraz perspektywami rozwoju sektora biogazu rolniczego w Polsce.
Ustawa zakłada ułatwienia w procesie inwestycyjnym odnośnie biogazowni rolniczych.
Otwarcie konferencji przeprowadził Pan Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Robert Telus oraz Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pełnomocnik Rządku ds. Transformacji Energetycznej Obszarów Wiejskich - Janusz Kowalski. Podczas przemówień zostało nakreślone jak ważna dla polskiej gospodarki jest zrównoważona transformacja energetyczna oparta o lokalne zasoby. Wskazano również, że Polska posiada największy potencjał inwestycyjny biogazowni rolniczych w Europie i zaczyna się czas intensywnego rozwoju sektora biogazowego w kraju opartego rzeczywisty potencjał rolnictwa.
Pierwsze wystąpienie zaprezentował prof. dr hab. inż. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu „Biogazownia rolnicza – stabilne źródło energii”. Profesor Dach przedstawił m.in.:
- Występowanie ogromnego potencjału biogazowego w sektorze rolniczym – wraz z najnowocześniejszymi technologiami z tego zakresu w Polsce. Dodatkowo porównanie stanu aktualnego z biogazowniami z Niemczech (ponad 6000 MWe w Niemczech i około 150 MWe w Polsce). Została zaprezentowana szacowana biomasa uboczna agro oraz bioodpady potencjalne do użycia w Polsce. Możliwa do użycia biomasa w połączeniu z nowoczesnymi technologiami dostępnymi w Polsce ma ogromny potencjał na rozwój biogazowni rolniczych.
- Nową koncepcję biogazowni szczytowych z magazynem energii, gdzie czas pracy biogazowni jest zależny od operatora. Nowa koncepcja pozwala na doskonałe uzupełnienie generacji energii z niestabilnych odnawialnych źródeł energii. Biogazownie szczytowe mogą stanowić w pełni kontrolowany stabilizator sieci elektroenergetycznych, zarówno mogą stworzyć podstawę pracy klastrów i spółdzielni energetycznych w gminach.
- Nawiązanie do nowelizacji ustawy Prawo Energetyczne - zostanie umożliwiony dynamiczny rozwój biogazowni szczytowych na terenach wiejskich. Biogazownie szczytowe pozwolą wyeliminować aspekt braku dostępnej mocy przyłączeniowej dla OZE – w związku z wydanymi przez lata warunkami przyłączeń do sieci dla fotowoltaiki.
Drugie wystąpienie prowadziła dr hab. inż. Alina Kowalczyk-Juśko, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie „Poferment nawozem dla rolnictwa i środowiska”, gdzie poruszona została tematyka:
- Charakterystyki pofermentu oraz aspekty wpływające na jego skład.
- Szczegółowego wpływu użytego substratu w procesie fermentacji metanowej na jakość i skład powstającej masy pofermentacyjnej. W wystąpieniu zostały dokładnie opisany zmiany w składzie wsadu, które zachodzą w trakcie fermentacji metanowej.
- Struktury zużycia grup substratów w biogazowniach rolniczych.
- Możliwości użycia powstającego pofermentu w biogazowniach wraz w procesami i aspektami prawnymi. Między innymi wskazano, że zastąpienie nawozów mineralnych pofermentem redukuje emisję dwutlenku węgla.
- Przepisów regulujących gospodarkę pofermentem m.in. Ustawa z dnia 14 grudnia 20213 r. o odpadach i Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu.
Kolejne wystąpienie prowadził Adam Stępień z Krajowej Izby Biopaliw o tematyce „Nowy impuls dla polskich biopaliw”, który wyjaśnił, jak zmiany w zakresie biokomponentów i biopaliw mogą wpłynąć na rynek paliwowy i zapotrzebowanie na surowce rolne.
Ważnym dla kwestii prawnych wystąpieniem było „Specustawa biogazowa. Nowe prawo dla biogazowni rolniczych” przedstawione przez dr Marcina Rokosza. W specustawie:
- Wskazano, że ustawa nie zmienia dotychczasowych zasad realizacji inwestycji niespełniających warunków podmiotowo-przedmiotowych określonych w specustawie biogazowej.
- Zdefiniowano biogazownię rolniczą.
- Wskazano zakres podmiotowy podmiotów uprawnionych do realizacji inwestycji i prowadzenia instalacji m.in. rolnik i spółdzielnie energetyczna.
- Określono maksymalną moc i wydajność biogazowni rolniczej m.in. łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 3,5 MW, łączna moc osiągalna cieplna w skojarzeniu jest nie większa niż 10,5 MW.
- Określono wykorzystanie wyłącznie określonych substratów.
- Stworzono ułatwienia w procesie inwestycyjnym.
Odbyły się również panele eksperckie, a szczególnie istotnym w świetle wyzwań projektu energiadlawsi.pl był:
„Biogazownia rolnicza – szanse i wyzwania – dyskusja z udziałem ekspertów i praktyków”
- Anita Bednarek, Menadżer Grupy ds. Energii i Zrównoważonego Rozwoju GOODVALLEY
- Dariusz Goszczyński, Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny, Krajowa Rada Drobiarstwa Izba Gospodarcza w Warszawie
- Aleksander Duch, Polskie Stowarzyszenie Producentów Biogazu Rolniczego
- Przemysław Krawczyk, Rada OZE Konfederacji Lewiatan
- Tadeusz Wyrzykowski, Dyrektor Departamentu Transformacji Energetyki, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Dyskusja podczas panelu pozwoliła na wiele spojrzeń różnych branż i stanowisk ekspertów związanych z biogazem. Myślą przewodnią panelu dyskusyjnego było spojrzenie na biogazownie rolnicze jako ważny element gospodarki - nie jedynie na możliwość produkcji energii elektrycznej. Uczestnicy stwierdzili, że specustawa dotycząca biogazowni rolniczych to ważny krok w przeprowadzeniu transformacji energetycznej obszarów wiejskich. Podczas dyskusji podjęto także temat wsparcia finansowego dla realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych.
Podsumowanie konferencji - kluczowe aspekty zdaniem ekspertów projektu energiadlawsi.pl
Jak podkreśla inż. Natalia Aleksiejuk (spec. Biogospodarka) "Podczas konferencji została przedstawiona koncepcja biogazu rolniczego znacznie szerzej niż do tej pory. Zarówno podczas przemówień, jak i panelów eksperckich. Biogaz rolniczy występował nie tylko jako źródło energii elektrycznej – OZE, ale narzędzie gospodarki cyrkularnej, tak potrzebnej dla polskiego rolnictwa. Co ważne, wskazywał na to przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa - Pan Jarosław Wiśniewski podkreślając, że energia elektryczna jest tylko jednym z elementów/produktów i należy pamiętać o innych funkcjach biogazowni m.in. społecznych czy środowiskowych".
Ważnymi aspektami poruszanymi podczas całego wydarzenia dotyczącymi roli biogazowni i gospodarki cyrkularnej na obszarach wiejskich były:
- możliwości rozwoju obszarów wiejskich,
- możliwości prosperowania spółdzielni energetycznych,
- zagospodarowanie odpadów,
- zmniejszanie emisji,
- budowa niezależności terenów wiejskich,
- produkcja energii cieplnej/chłodu oraz energii elektrycznej,
- możliwości użycia masy pofermentacyjnej jako naturalnego nawozu dla rolnictwa.
Wszelkie te aspekty są kluczowe dla gospodarki obiegu zamkniętego, która ma coraz większe znaczenie w dobie zmian w Polsce i na świecie. Zwrócenie uwagi na powyższe możliwości biogazu rolniczego towarzyszyło podczas całego wydarzenia. Istotne było, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi i przedstawiciele sektora biogazowego widzą szerokie możliwości współpracy między rolnikami w ramach wspólnot energetycznych (spółdzielni energetycznych). W związku z intensywnym rozwojem biogazowni rolniczych, który może pojawić się w Polsce, daje to możliwość dla spółdzielni energetycznych na odpowiednie działanie. "W ramach projektu energiadlawsi.pl już od 2021 roku promujemy takie działania. Wskazujemy, że wszystkie działania rozwijające sektor biogazu we współpracy z rolnikami wpłyną na znaczną redukcję obciążeń środowiskowych i klimatycznych redukując ślad węglowy polskich produktów, co prowadzi do poprawy konkurencyjności polskiego rynku. Konferencja upewniła nas, jak ważnym elementem krajobrazu obszarów wiejskich powinny stać się biogazownie rolnicze i jak dużą wartość dodaną mogą stanowić zarówno dla polskiej gospodarki jaki i budowy elastycznego systemu elektroenergetycznego"
Zapraszamy do kontaktu mailowego:
biuro@stowarzyszenie-zmijewski.pl